In het kader van bijzondere ondernemingen en een ‘kijkje in de keuken’ staat deze maand in de Spotlight: De Reddingsbrigade van Rockanje! Actief op een onder Nederlanders geliefd strand vlakbij Hellevoetsluis en de Maasvlakte.
De Reddingsbrigade van Rockanje is een vereniging van vrijwilligers die het hele jaar het strand in Rockanje (gemeente Westvoorne, onder Rotterdam) veilig houdt. De drukste maanden zijn natuurlijk de zomermaanden, maar ook in koude maanden zoals januari en februari staan ze niet stil.
Hoewel we tijdens het zoeken naar een plekje om ons handdoek uit te slaan, altijd wel de Reddingsbrigade posten tegenkomen, weten weinig Nederlanders hoe het er aan toe gaat bij de Reddingsbrigade.
Reden genoeg dus om deze klant in de Spotlight te zetten: een reddingsbrigade die onze telefoondienst gebruikt als lijn voor eerste hulp en vertrouwt op onze stabiele verbinding. Daar zijn we trots op! Juist daarom waren we zelf ook heel nieuwsgierig naar hoe het er aan toe gaat achter de schermen bij de reddingsbrigade.
We hebben ze alle vragen gesteld die jij altijd al hebt willen vragen aan onze redders in nood. Lees dus gauw verder! ↓
Hoe lang bestaat de Reddingsbrigade van Rockanje al?
Vorige maand, op 23 mei, hebben we ons 60-jarig bestaan gevierd met een klein bescheiden feestje. In 1961 is de reddingsbrigade opgericht en stond er alleen een keet. Nu hebben we een professionele uitruklocatie waar al onze voer- en vaartuigen staan en van waaruit onze lifeguards opereren.
Waarom ben je bij de Reddingsbrigade gegaan?
Veel van mijn vrienden waren lid van de reddingsbrigade en ik was zelf ook eigenlijk vaak op het strand te vinden. Daarnaast vind ik hulp verlenen ook interessant, als puber eigenlijk al.
De reddingsbrigade is voor mij een gezellige vriendengroep, maar met een serieus doel. Ik ben nu al 9 jaar lid en ik ga er op mijn vrije zaterdag altijd met veel plezier naartoe.
Wat is de taak van de Reddingsbrigade dan precies?
Onze hoofdtaak is de preventie van ongevallen en het verlenen van eerste hulp. We lopen op het strand, spreken mensen aan over wat ze wel en niet mogen doen en hangen vlaggen met waarschuwingen op.
Daarnaast patrouilleren we bij drukte ook met onze voer- en vaartuigen en rukken we uit bij spoedgevallen.
Doen jullie dit allemaal vrijwillig?
Ja, de Reddingsbrigade is vrijwillig. We krijgen wel een vrijwilligersvergoeding voor onze werkzaamheden, maar dit staat niet in verhouding tot een normaal salaris. Zeker niet gezien het aantal uren wat sommigen van ons draaien.
Maar we zien het vooral als ontspanning, niet zo zeer als werk. Het is gewoon genieten om lekker op het strand bezig te zijn, lekker op de post zitten en genieten van het strand of je hoofd leegmaken op de boot.
Er is altijd wat te beleven: er gebeuren altijd wel rare dingen. En lekker kletsen met collega’s natuurlijk, zeker omdat het dus eigenlijk gewoon één grote vriendengroep is!
Wat voor soort mensen zijn lid van de reddingsbrigade?
We hebben een hele diverse groep aan lifeguards. Onder de 60 lifeguards zijn alle leeftijdsgroepen wel vertegenwoordigd. We hebben studenten, scholieren en mensen die naast de reddingsbrigade ook een fulltime baan hebben. Sommige van onze leden zitten al zo’n 30 of 40 jaar bij de reddingsbrigade zelfs!
Wat moet je doen om lifeguard te worden?
Een lifeguard word je niet van de ene op de andere dag. Je moet een opleiding hebben gevolgd van een aantal maanden. Sommige jaren hebben we een week opleiding. Dan begin je in mei en loop je heel het seizoen mee. Dan leren we ze gedurende 1 week alle ins en outs van ons werk.
We sluiten het af met een examen, dat wordt afgenomen door Reddingsbrigade Nederland. Dit is de organisatie waar alle reddingsbrigades in Nederland bij aangesloten zijn. Zij regelen de opleidingen, examens en bepalen waar reddingsbrigades aan moeten voldoen.
Nu hebben we dit jaar het hele strand seizoen door op een zondag les gegeven in plaats van in een week. De cursisten lopen dan op zondag mee met een ervaren lifeguard, die ze alle zaken leert. Ze beginnen in mei en in augustus of september nemen we het examen af.
Het examen bestaat uit een theoriegedeelte en een praktijkgedeelte. Ze moeten hierbij een redding uitvoeren, de EHBO-cursus halen en een test waarbij wordt gekeken of ze snel en ver genoeg kunnen zwemmen, wat natuurlijk ook een belangrijk onderdeel is.
Je moet dus wel gemotiveerd zijn om dit te kunnen halen!
Houden jullie je alleen bezig met strandgangers, of ook met boten die in gevaar komen?
Voor alle vaartuigen die in gevaar komen is er eigenlijk de KNRM. Wij zijn meer uitgerust voor het strandwerk en voor de recreanten daar, inclusief de watersporters. Dit doen wij tot 1 kilometer uit de kust van Rockanje.
Alles wat daarbuiten valt (dat is vanaf 1 kilometer uit de kust van Rockanje tot aan de kust in Engeland) is de verantwoordelijkheid van de KNRM. Gelukkig voor de strandgangers zitten we er niet met een meetlat bij: ook als ze buiten de kilometer in gevaar komen kunnen we gewoon in actie komen.
Hoe vaak zijn jullie aanwezig op het strand?
Van mei tot en met september zijn we er sowieso ieder weekend. Tijdens het hoogseizoen, in juli en augustus, is er 7 dagen per week een ploeg aanwezig met minimaal 5 personen. We zijn er dan vanaf 09:30 tot 17:30. Als het écht lekker weer is blijven we altijd langer, omdat het strand dan langer druk is. Gelukkig komen er op mooie dagen ook altijd wel meer leden helpen op het strand.
Als er mensen in gevaar komen rukken we uit met onze alarmploeg. Dit is een ploeg van 25 man die allemaal een pieper hebben. Zij staan 24/7 stand-by. Zodra ze worden opgeroepen, staan ze binnen 5 minuten op het strand en binnen 10 minuten op het water.
Om de alarmploeg te bereiken bellen ze ons spoednummer of via 112. De politie meldt dit dan bij ons.
Wat voor soort organisatie is de reddingsbrigade?
Alle reddingsbrigades in Nederland vallen onder de verenigingen. Dit wordt opgericht vanuit particulieren uit de regio met een gezamenlijk doel. Ons gezamenlijk doel is het aantal verdrinkingen voorkomen.
Net als met een voetbalvereniging bijvoorbeeld, betaal je ook contributie om lid te zijn van de reddingsbrigade.
Hoe wordt de vereniging gefinancierd?
Het grootste gedeelte wordt gefinancierd door de gemeente. Zij zien het belang van een reddingsbrigade dubbel en dwars in. Het strand is voor de gemeente een belangrijke toeristische trekpleister.
Zij financieren spullen die we nodig hebben en dekken operationele kosten. We zijn net weer een samenwerking aangegaan tot in ieder geval 2024. We vinden het erg fijn dat zij ook het belang van de reddingsbrigade inzien.
Daarnaast maken we voor de vereniging zelf ook nog kosten, om activiteiten en jubilea te organiseren. Dit wordt betaald van contributie en donaties.
Hoe zit de organisatie in elkaar?
Elke dag is er een postcommandant aanwezig. De commandant is verantwoordelijk voor het strand en alle lifeguards. Verder heb je een boot commandant: die heeft de leiding over het vaartuig. Hier kunnen ook meerdere mensen op staan natuurlijk. We hebben ook een chauffeur, die moet rijden in de tractor of in het strandvoertuig.
Er zijn twee strandwachten die opstapper zijn van een voer- of vaartuig of zelfstandig op het strand lopen.
Zelf ben ik boot commandant, wat ik echt heel tof vind. Ik mag veel varen en dat vind ik heerlijk, al is het soms natuurlijk wel erg serieus. Naast boot commandant ben ik ook gewoon lifeguard en doe ik voor de vereniging ook de PR & Media. Je kunt van alles doen bij ons, wat ons werk gewoon erg leuk maakt.
Hoe slaan surfers eigenlijk alarm?
Dat kan lastig zijn inderdaad, haha! Voorbereiding is hierbij erg belangrijk. Daarom hebben we twee belangrijke tips:
Je kunt met je telefoon naar 112 bellen, naar de kustwacht of direct naar onze spoedlijn. Als je dit niet bij je hebt wordt het lastiger voor ons en voor de surfer. Vaak merken de strandgasten het wel op als er een surfer al heel lang stil in het water ligt, maar soms is het dan al te laat. Tijd is essentieel in ons vak.
Je hebt ook een apparaat waarmee je dit kunt voorkomen. Een soort noodbaken voor de watersport. Dan gaat de melding direct naar de kustwacht en krijgen zij direct bij de melding ook de GPS-coördinaten.
Hoe was het voor jullie tijdens corona? Was het rustiger op het strand dan voorgaande jaren?
Nou, dat zou je wel verwachten! Aan het begin van 2020 was het bijzonder rustig. De parkeerplaatsen waren toen ook echt gesloten.
Maar in mei is het he-le-maal los gegaan. Het was direct veel drukker dan normaal. Dat terwijl we eigenlijk verwachtten dat het rustig zou zijn vanwege de corona maatregelen. Maar dat bleek dus niet zo te werken.
Zelfs na het strandseizoen, in oktober en november en zelfs december hebben we veel watersporters moeten redden die in de problemen kwamen. Tussen eind september 2020 en begin mei 2021 hebben we wel 60 kitesurfers geholpen. Dat is echt bizar veel.
Dit zijn niet allemaal mensen die direct verdrinken, maar ze zijn wel allemaal in gevaar.
Hebben jullie mensen aangesproken op het niet naleven van de corona regels?
Nee. We hebben geen handhavende functie dus het is ook niet aan ons om mensen daar op aan te spreken. Dat laten we over aan de boa’s en politie agenten.
Bovendien willen we ook niet onze taken door elkaar halen. Wij zijn er om mensen te helpen, niet om te handhaven. Als wij gaan handhaven lopen we het risico dat mensen geen hulp meer van ons aannemen. Dat is iets wat wij willen voorkomen.
We hebben wel via de gemeente en onze eigen social media kanalen gecommuniceerd over de corona regels en waar ze rekening mee moesten houden, omdat wij niet alles konden doen.
Bijvoorbeeld bij het verlenen van eerste hulp kunnen wij geen 1,5 meter afstand houden. Daardoor konden we niet alles doen wat we voorheen ook deden.
Hoe hebben jullie dat opgelost?
We hebben gevraagd of mensen zoveel mogelijk zelf de eerste hulp konden verlenen. Hierbij moet je denken aan zelf pleisters plakken, wonden spoelen of gaas aanzetten. We faciliteerden natuurlijk wel de spullen en bleven erbij om te adviseren, maar lieten het de mensen zoveel mogelijk zelf doen.
In gevallen waar dit echt niet mogelijk was, deden we onszelf en de patiënt een mondkapje om. Dit is natuurlijk een omslachtige manier van werken, maar wel erg belangrijk.
Wat is het meest spannende wat je hebt meegemaakt?
Het meest trots ben ik op dagen dat we echt mensen kunnen redden en het feit dat we iedere dag 24 uur klaar staan om ons in te zetten voor zo’n mooi doel. Het geeft veel voldoening om mensen te redden.
Afgelopen februari hebben we bijvoorbeeld 31 mensen op 1 dag uit het water gered met onze boot. Dit was een dag met veel zon en een strakblauwe lucht, dus mensen dachten dat het wel weer kon.
Daarbij zagen we dat er in de corona periode veel mensen zijn begonnen met kitesurfen. Waarschijnlijk zijn mensen op zoek gegaan naar een activiteit of hobby waarbij er geen kans op besmetting is. Daardoor krijgen wij wel vaak beginnende kitesurfers die in de problemen zitten en ook zich nog niet (volledig) bewust zijn van de veiligheidsregels.
Het is ook niet eerder voorgekomen dat we 31 mensen op één dag uit het water moesten redden. Maar het gaf ook wel veel voldoening: je weet direct weer waarvoor je het doet.
Helaas maak je soms ook minder leuke dingen mee. Zoals het uitvoeren van een reanimatie, dat heb ik zelf tot nu toe één keer moeten doen. Ik vond dat heel heftig. Je kunt nog net zo goed trainen en jezelf voorbereiden, maar er is niets wat je voorbereidt op zo’n moment.
Waar houden jullie allemaal een oogje in het zeil, alleen in Rockanje of ook in de omgeving?
We rukken niet alleen uit bij problemen in Rockanje, maar ook bij Oostvoorne, of bij de Maasvlakte als daar geen strandwacht is. Dan moeten we ook daar naartoe.
Onze uitruklocatie ligt wel direct aan het badstrand van Rockanje zelf. Om de andere locaties te bereiken hebben we een extra strandvoertuig tot onze beschikking.
Het totale strand rond Rockanje is 15 kilometer lang. Toezicht houden we wel echter alleen op het badstrand van Rockanje zelf. Daarbuiten reageren we alleen op meldingen.
Wat doen jullie als het heel rustig is op het strand?
Dan gaan we trainen! We gaan zwemmen of sporten om fit te blijven, of maken schoon en plegen onderhoud. We kunnen ook altijd oefenen met varen met de boten of de waterscooter.
Wat we in ieder geval niet doen is hele dagen met een verrekijker in de verte turen of wachten tot er iets gebeurt. We zijn redelijk vrij in wat we doen, maar worden wel enigszins gestuurd door een leidinggevende.
Waar gebruiken jullie Rinkel voor?
We hebben ons normale nummer, waar iedereen ons op kent. Tijdens dienst zit er altijd iemand die opneemt als de telefoon overgaat op dat nummer. Zodra we weggaan zetten we hem op het Rinkel nummer en laten we het doorschakelen naar een poule van drie mensen.
In eerste instantie hadden we het niet goed ingesteld, waardoor we wel eens telefoontjes misten. Uiteindelijk hebben we een keuzemenu ingesteld, waarbij mensen kunnen aangeven of het om een spoedgeval gaat of niet.
We hebben ook een wachtrij ingesteld en het verschil is direct te merken: we pakken alle telefoontjes op en missen niets meer. Dat is de kracht van Rinkel!
Groeien jullie nog als onderneming?
Onze vereniging groeit nog steeds, langzaam maar gestaag. Maar, we zijn eigenlijk altijd op zoek naar nieuwe lifeguards en donateurs natuurlijk.
Dus we willen iedereen uit de regio en daarbuiten uitnodigen om een langs te komen, te kijken wat we doen en zich via de site of op locatie aan te melden om ook lifeguard of donateur te worden!
Reddingsbrigade van Rockanje
Willem - Lifeguard & bootcommandant
Is bootcommandant bij de Reddingsbrigade
Is 24 jaar oud
Is lifeguard sinds zijn 15e
Studeert aan de TU Delft